INTERVISTË
SHEJTANËT E TIRANËS
Ekskluzive nga SHBA – Kjo intervistë me veprimtarin shqiptaro-amerikan, Gary Kokalarin, është një analizë e hollësishme për situatën aktuale në Shqipëri dhe krizën që po kalon vendi pas pesë vitesh qeverisjeje të Edi Ramës.
“Më vjen keq për ata që janë mashtruar në ndjekjen e këtyre shejtanëve, sepse po aq sa kushdo, ata janë përgjegjës për gjendjen në Shqipëri. Siç thotë proverbi i vjetër anglez, “Nëse më mashtrove një herë, turp për ty; por nëse më mashtron për herë të dytë, turp për mua” – thotë Kokalari
Më poshtë pjesa e parë e intervistës së tij botuar sot në DITA dhënë gazetarit Xhevdet Shehu:
– Zoti Kokalari, po i kthehemi një bashkëbisedimi të hershëm me ju në DITA. Besoj se jeni në dijeni të zhvillimeve që ndodhin këtu. Pyetja e parë është kjo: Cilat janë mendimet tuaja rreth protestave të fundit të PD-së në Shqipëri?
– Është tragjike që elementët e klasës politike të Shqipërisë vazhdojnë të mohojnë shqiptarët mundësinë për të marrë frymë lirisht pasi u mbytën nga komunizmi për aq shumë kohë. Por kjo gjendje e trishtuar nuk është e habitshme duke pasur parasysh të dhënat e Sali Berishës dhe kukullës së tij të vogël, Lulzim.
Sinqerisht, nuk e di nëse Edi Rama është i pastër ose i ndyrë, por kam shqetësime për kompaninë e fantazmës që iu dha projekti i unazës periferike në Tiranë. Sidomos kur merret parasysh sa e lehtë është sot të kontrollojë legjitimitetin dhe kualifikimet e një kompanie që konsiderohet të përfundojë një kontratë ndërtimi shumë milionëshe. Unë do të kisha menduar që pas përvojave të kaluara të Shqipërisë me kompanitë fantazmë, zyrtarët e qeverisë shqiptare do të demonstronin më shumë kujdes.
Kadareja ka shkruar për fantazmat në të kaluarën, por edhe ai do të kishte vështirësi për të bërë më shumë histori fantazmash, pasi një varg i qeverive shqiptare kanë krijuar. Por, duke folur për fantazmat dhe hetimet, ajo që di me siguri është korrupsioni që ndodhi nën vrojtimin e Berishës dhe Bashës. A e kujton dikush Gerdecin, Armon, Albpetrol-in ose AEY, për të përmendur disa?
Dhe nëse e shqyrtojmë trafikun e paligjshëm të kanabisit, ajo që më vjen në mendje është se ndërmarrja masive kriminale mori rrënjë dhe lulëzoi nën qeverinë e Berishës, ndërsa Rama ka ndërmarrë hapa për ta kufizuar atë, edhe pse besoj se ka një zgjidhje më të mirë për këtë problem dhe unë do të doja të kthehesha në këtë më vonë sërish në këtë temë. Dhe shqiptarët nuk duhet të harrojnë kurrë se personi më përgjegjës për krizën piramidale dhe vdekjet dhe shkatërrimin që pasoi ishte Berisha, kështu që ai duhet të pranojë fajin për gangsterizmin, krimin dhe korrupsionin që evoluoi nga ai kaos.
Por Berisha tani po provokon sërish paqëndrueshmëri, duke marrë një faqe nga historia e tij tashmë e vjetër. Unë i njoh mjaft mirë lojërat e tij dinake sepse bashkëpunova me Berishën për të ndihmuar në largimin e Nanos nga pushteti dhe megjithëse kam informata që unë besoj se janë dëshmi të besueshme të korrupsionit të qeverisë Nano, tani e di se shumica e dosjes së Nanos që ka dhënë Berisha për mua ishte e fabrikuar me mbeturina, dhe përkundër thirrjeve të tij si të ujkut, kur ai e rifitoi pushtetin, nuk bëri asgjë për të ndjekur penalisht ata që ai akuzoi. Dhe kur i dhashë
Gary Kokalari
atij mundësinë për të bashkëpunuar me FBI-në në lidhje me akuzat kundër Nanos, papritur Berisha zhvilloi amnezi dhe veproi si një fëmijë i frikësuar. Në fakt, një nga agjentët e FBI-së më tha se ata nuk i besonin atij.
Pra, për ata dy gomarë që akuzojnë dikë për korrupsion dhe lidhjet me krimin e organizuar është niveli më i lartë i hipokrizisë. Ajo që unë besoj se Berisha dhe Basha shpresonin se do të rezultonin nga këto raunde të fundit të protestave është vdekja e protestuesve në mënyrë që ata të mund të krijojnë martirë për përfitimin e tyre politik. A e kujton dikush më 21 janarin?
Ne ende presim përgjigje se kush vrau katër protestuesit të cilët vdiqën atë ditë kur Berisha dhe Basha patën gishtërinjtë në këmbëzat e armëve të tyre mbi shkaktarët. Në analizën përfundimtare, nuk besoj se organizatorët e protestave aktuale kanë ndonjë interes në luftën kundër korrupsionit, përmirësimin e jetës së shqiptarëve ose promovimin e demokracisë. Bëhet fjalë për rimarrjen e kontrollit të arkës së shtetit nga Berisha, në mënyrë që të rifillojë dhënien e kontratave të qeverisë dhe aseteve shtetërore tek miqtë e tij si dhënia e karameleve fëmijëve, siç e pamë me Armo-n dhe Albpetrol-in.
Tani me hyrjen e Ilir Metës në debat kemi atë që ne e quajmë një cirk me tre unaza. Mbaj mend shumë mirë performancën e denjë për Oscar të Metës në videon që bashkë-luajti me Dritan Priftin. Por natyrisht të gjithë e dinë se dikush ka manipuluar me këtë dëshmi videoje, sepse në fund të fundit, Meta është nga engjëjt më të shenjtë dhe unë kam dëgjuar se aureola e tij tani shkëlqen aq të ndritshëm saqë është e nevojshme të vemë syze dielli nëse kemi fat të kemi një audiencë me të.
– Sidoqoftë, zoti Kokalari kanë rrjedhur shumë ujëra ndërkohë. Pas pesë vjetësh qeverisë së Edi Ramës në Shqipëri, cili do të ishte vlerësimi juaj për të, pozitiv apo negativ?
– Epo, mendoj se ai po bën iniciativa pozitive sa i përket turizmit, siç janë projektet e infrastrukturës që do të mbështesin turizmin në Jug dhe ky sektor është rritur vazhdimisht çdo vit që nga marrja e pushtetit nga ana e tij. Gjatë vizitave të mia të para në Shqipëri në fillim të viteve 1990, ishte e qartë se turizmi mund të ishte një nxitës kryesor në zhvillimin ekonomik të Shqipërisë; për fat të keq, gjërat lëvizën shumë ngadalë dhe Shqipëria u kthye të paktën një dekadë pas nga ngjarjet e vitit 1997.
Shqipëria duhet të shikojë Greqinë dhe Italinë si shembuj ku turizmi përfshin pjesë të rëndësishme të GDP-ve të tyre, por lajmi i mirë nga këta shembuj është se Shqipëria ka shumë hapësirë për t’u rritur. Unë gjithashtu mendoj se Rama ka ndërmarrë disa hapa pozitivë në përpjekjen për të reformuar gjyqësorin, por ka një rrugë të gjatë përpara dhe peshku i madh i korrupsionit ende nuk është kapur. Ana negative që vërej, si Berisha para tij, Rama u përpoq të ndërtonte një platformë të luftës kundër korrupsionit, por gjithashtu si Berisha, ai nuk ka hetuar asnjë nga korrupsionet flagrante për të cilat ai kishte qenë kundër.
Kjo është veçanërisht e rëndë sepse Rama u ngjit në pushtet pas frustrimeve të shqiptarëve me Gërdecin, AEY, Albpetrolin, Armon dhe 21 janarin. Të paktën ai duhet të kërkojë një hetim tërësor të vdekjes së Kosta Trebickës. Nuk është tepër vonë për të sjellë një ekspert mjeko-ligjor dhe Rama i detyrohet për këtë Kostës dhe familjes së tij.
– Çfarë mendoni se është problemi më i madh (ose problemet) e Shqipërisë tani?
– Ndoshta është i njëjti fenomen që po e shqetëson aktualisht Amerikën: një klasë politike e ndarë dhe e papjekur. Megjithatë, ekziston një ndryshim pasi SHBA ka një sistem ligjor shumë të evoluar dhe një ekonomi të madhe dhe të larmishme. Kështu që unë kam disa shqetësime shumë serioze rreth drejtimit që po marrim në Amerikë, por jam më shumë i bindur se kemi struktura institucionale dhe ekonomike në vend për të ruajtur demokracinë tonë dhe standardet e larta të jetesës.
Për fat të keq, Shqipëria nuk e gëzon këtë lloj luksi. Të paktën në Amerikë, megjithëse ka një ndarje të mprehtë partiake, anëtarët e Kongresit – republikanë dhe demokratë – shfaqen çdo ditë për të përfaqësuar zgjedhësit e tyre dhe për të votuar për ligjet që duhen, pavarësisht nëse e pëlqejnë opozitën ose përmbajtjen e faturave. Dhe unë jam i sigurt se publiku amerikan nuk do ta toleronte nëse vepronin në ndonjë mënyrë tjetër.
– Ju, zoti Kokalari, keni qenë shumë kritik në vijimësi ndaj qeverive shqiptare për çështjet e korrupsionit. A e keni akoma këtë qëndrim?
– Unë e di se ka akuza për korrupsion kundër Ramës dhe unë jam duke filluar të besoj se kurrë nuk do të ketë një qeveri të pastër shqiptare, por ndryshe nga rasti me qeverinë e Berishës, nuk kam asnjë provë të fortë për qeverinë aktuale.
Megjithatë, nëse dikush ka dëshmi të forta të korrupsionit brenda qeverisë së Ramës – dhe unë nuk po flas për dënglat tipike që dalin nga gojët e njerëzve si Berisha dhe Basha – ju lutem ndajini ato me mua. Sepse siç e kam provuar në të kaluarën, dua të sigurohem që të shkoj në tavolinat e drejtësisë në Uashington, ashtu si kam bërë me Abtelecom, AEY dhe Albpetrol.
Unë e njoh Berishën shumë më mirë sesa njoh Ramën, dhe në bazë të përvojës sime, unë e di se Berisha flet shumë, por goja e tij është e mbushur me fjalë boshe dhe kukulla e tij Basha thjesht imiton fjalët e zbrazëta të të zotit të tij. Që nga dita e parë që kanë qenë në opozitë, PD ka qenë në gjendje të bëjë akuza për korrupsion pa ofruar asnjë zgjidhje, ndërsa biografitë e Berishës dhe Bashës nuk kanë asgjë për t’u mburrur.
Më vjen keq për ata që janë mashtruar në ndjekjen e këtyre shejtanëve, sepse po aq sa kushdo, ata janë përgjegjës për gjendjen në Shqipëri. Siç thotë proverbi i vjetër anglez, “Nëse më mashtrove një herë, turp për ty; por nëse më mashtron për herë të dytë, turp për mua”. Do të duket sikur dishepujt e PD-së janë mashtruar kaq shumë herë sa që ata nuk kanë koncept turpi apo realiteti sepse ata po jetojnë në një univers alternativ të krijuar nga Sali “Enver” Berisha.
– A keni dijeni lidhur me një kërkesë-padi prej 60 milionë dollarësh që Shkëlzen Berisha ka depozituar në SHBA?
– Në qershor të vitit 2017, Shkëlzen Berisha filloi një padi në Gjykatën e Qarkut të SHBA në Florida duke pretenduar se ai ishte akuzuar padrejtësisht nga Simon & Shuster dhe Guy Lawson, botues dhe autor i librit War Dogs (Qentë e luftës), sepse ai ishte portretizuar në libër se kishte dorë në skandalet e Gërdecit dhe AEY, të cilat Shkëlzeni i mohon.
Kjo histori, e cila u bë përfundimisht në një film, ishte në lidhje me skandalin e AEY që Kosta Trebicka dhe unë ndihmuam t’ia ekspozojmë Qeverisë së Shteteve të Bashkuara dhe The New York Times. Efraim Diveroli dhe bashkëpunëtorët e tij të biznesit në AEY, të cilët u dënuan nga Departamenti i Drejtësisë i SHBA, përmenden gjithashtu në këtë padi dhe Shkëlzen tani kërkon 60 milionë dollarë për të kompensuar atë për dëmet e supozuara për reputacionin e tij.
Një pjesë e argumentit të Shkëlzenit në ankesën e tij duket se ai kurrë nuk ka bërë biznes me Milhal Delijorgjin, Meico-n ose Pinarin dhe ai kurrë nuk ka marrë pjesë drejtpërdrejt ose tërthorazi në ndonjë çështje të qeverisë shqiptare. E gjej këtë interesante, sepse ka pasur raporte të shumta në Shqipëri duke pohuar se Shkëlzeni ishte i përfshirë në Gërdec dhe AEY dhe këto raporte qarkulluan në Shqipëri shumë kohë para se Guy Lawson të botonte Qentë e Luftës në 2015.
Për shembull, një kabllo e ambasadës së SHBA-së që u botua nga WikiLeaks pohon se Ambasadorit Whithers i ishte thënë nga Luan Hoxha se Shkëlzeni i kishte dhënë udhëzime për Gërdecin. Si një shembull tjetër, u prodhua një raport hulumtues për televizionin Al Jazeera të quajtur “Bullets & Bucks” (Plumba dhe dollarë) që u transmetua në vitin 2010, rreth 5 vjet para publikimit të War Dogs. Në atë program televiziv gazetarët shqiptarë bënin akuza të ndryshme kundër Shkëlzenit, dhe, sipas mendimit tim, këto dhe pretendime të tjera ishin të paktën po aq të dëmshme sa ajo që shkroi Guy Lawson në War Dogs.
Dhe në atë program televiziv, të cilin unë besoj se u transmetua në Shqipëri dhe në shkallë ndërkombëtare, Erion Braçe pohoi se kishte të dhëna telefonike që e lidhnin Shkëlzenin me Delijorgjin. Unë nuk do të isha i befasuar po të mësoja se ky program televiziv mund të jetë parë nga më shumë njerëz se sa kanë lexuar Qentë e Luftës, dhe sinqerisht, aq sa unë e urrej për të shpërbërë egon e Shkëlzenit, jashtë disa shqiptaro-amerikanëve, dyshoj shumë njerëz në SHBA-të kanë dëgjuar ndonjëherë për Shkëlzenin ose do ta njihnin edhe nëse do të fiksoheshin për të.
Nuk e di vlefshmërinë e ndonjë prej këtyre akuzave për Shkëlzenin që u shfaqën në Shqipëri apo gjetkë, por nëse ato janë të gjitha të rreme, pse Shkëlzeni nuk e ka paditur Al Jazeera-n apo gazetarët shqiptarë që e kanë akuzuar atë mbi raportet si “Bullets and Bucks? ” Nëse Shkëlzeni është kaq i interesuar për pastrimin e emrit të tij dhe nëse këto të dhëna telefonike ekzistojnë, unë sugjeroj që ai të kërkojë që Braçe t’i dorëzojë ato në Gjykatën e Qarkut të SHBA, sepse nëse pohon Shkëlzeni se është i pafajshëm për ndonjë përfshirje në Gërdec ose AEY, atëherë Shkëlzeni duhet të jetë në gjendje të vërtetojë se të dhënat e telefonit janë të rreme.
Dhe nëse ato janë të rreme, kjo mund të ndihmojë argumentin e Shkëlzenit për të dëmtuar pretendimet e bëra rreth tij në Shqipëri para se të botoheshin Qentë e Luftës vetëm se ndihmuan në historinë e Guy Laëson-it. Por kjo situatë ngre disa pikëpyetje në mendjen time. Për shembull, kryerja e një padie ligjore si kjo në SHBA mund të kushtojë shumë para, ndoshta disa qindra mijë dollarë. A është në gjendje Shkëlzeni të paguajë tarifat ligjore për këtë padi nga xhepi i tij? Nëse po, si?
Gjithashtu, mund të merret me mend që avokati amerikan i Shkëlzenit mund t’i referohet çështjes nga një firmë ligjore shqiptare dhe një nga partnerët në këtë firmë ligjore ka qenë e përfshirë në shqyrtimin e marrëveshjes së Albpetrol-it për qeverinë e Berishës. Do të doja të di nëse ka ndonjë të vërtetë për këtë histori ose është thjesht një rastësi? Sa i përket mundësisë së Shkëlzenit për 60 milionë dollarë, i dëshiroj Shkëlzenit më të mirë të fatit, por unë nuk mendoj se do të ishte një ide e mirë për të që të mbajë frymën e tij derisa ai po pret.
Bisedoi Xhevdet Shehu
(Vijon)
DITA